In & outs van een EMS

Een energiebeheersysteem (EMS) is een geavanceerde oplossing dat bestaat uit drie hoofdcomponenten (zie tabel) die huishoudens en bedrijven helpt om hun energiegebruik te monitoren, beheren én optimaliseren.

Het EMS werkt automatisch voor jou en zorgt ervoor dat je energiefactuur daalt, je verbruik afneemt en je ecologische voetafdruk kleiner wordt.

tabel EMS componenten

1. Hardware: de fysieke componenten

Een EMS heeft verschillende hardware-onderdelen om energie te meten, apparaten aan te sturen en slimme beslissingen te nemen.

 1. Metingen & data-opslag

Deze componenten verzamelen gegevens over verbruik en productie.

  • Digitale meter 
    • P1-poort → Real-time uitlezing van elektriciteits- en gasverbruik, bruikbaar voor EMS-integratie.
      • Voor de technische specificaties (eMUCs) van de P1-poort klik hier                                                                                                                
    • S1-poort → Wordt gebruikt voor externe meetapparatuur, zoals zonnepanelen of warmtepompen.
      • Voor de technische specificaties (eMUCs) van de S1-poort klik hier                                                                                                                
    • A1-poort (AMR) → Voor automatische meteruitlezing door de netbeheerder.                                                                                 

      • Voor de technische specificaties (eMUCs) van de A1-poort klik hier 

                                                                                                                          

  • Slimme sensoren en meetmodules
    • Extra metingen voor specifieke toestellen of installaties, zoals zonnepanelen, warmtepompen en batterijopslag.                                                                                      
    • Worden vaak gekoppeld via Wi-Fi, Zigbee, LoRa of Modbus (industrieel).                                                              
Complete EMS

 2. Sturing & schakeling

Op basis van de verzamelde data kan een EMS-apparaten slim aansturen.

  • EMS-controller → De kern van het systeem, die data verwerkt en acties uitvoert.                                                                                                                                                                     
  • Gateway (optioneel) → Vertaalt communicatieprotocollen en is noodzakelijk als apparaten met verschillende protocollen moeten samenwerken.                                                             
  • Slimme schakelaars/relais en stopcontacten → Automatische in- en uitschakeling van toestellen.                                                                                                                                          
  • Slimme laadpaal- of batterij of andere -integratie → Zorgt ervoor dat je elektrische wagen of thuisbatterij of andere toestellen slim geladen wordt.                                                        
  • Interfaces met domotica-systemen (communicatie met KNX, Zigbee, Wi-Fi of Modbus voor naadloze integratie met andere slimme apparaten).

Voorbeeld: Je EMS ontvangt data van je digitale meter en schakelt automatisch je warmtepomp in wanneer er een overschot aan zonne-energie is

2. Communicatie & protocollen

Een EMS gebruikt verschillende communicatieprotocollen om met je apparaten en het energienet te praten.

Veelgebruikte protocollen: 

  • API's → Koppelingen met externe systemen en apps.
  • MQTT → Lichtgewicht IoT-protocol voor slimme apparaten.
  • Modbus RTU/TCP → Industriestandaard voor communicatie met zonnepanelen, batterijen en laadpalen.

Voorbeeld: Je EMS stuurt via Modbus TCP een signaal naar je laadpaal om je elektrische wagen pas te laden als de stroomprijs laag is.

Opgelet! 

Al je toestellen dienen het gebruikte protocol te verstaan om met elkaar te communiceren. De vertaalslag van verschillende protocollen kan met een gateway.

tabel protocol 2
modbus tcp

3. Software & algoritmen: de intelligentie van het systeem

De software van een EMS is waar de slimme beslissingen worden genomen. Dit bestaat uit:

Energiebeheerplatform & gebruikersinterface:

  • Webportaal of app → Geeft inzicht in verbruik, besparingsmogelijkheden en toestellen die aangestuurd worden.                                                                                                              
  • Automatische rapportage & waarschuwingen → Bijvoorbeeld meldingen over piekverbruik of energiekosten.

Optimalisatie-algoritmen & automatisering:

  • Dynamische tarifering → Je EMS houdt rekening met variabele stroomprijzen en schakelt je toestellen in op de goedkoopste momenten.                                                                    
  • Peak shaving & netbalansbeheer → Vermijdt piekverbruik om netkosten te verlagen.                                                                                                                                                         
  • Zelflerende algoritmen → Sommige EMS’en analyseren je verbruik en passen automatisch sturingen aan voor meer efficiëntie.

Voorbeeld: Je EMS voorspelt op basis van AI dat je batterij ‘s avonds ontladen moet worden om piekverbruik te vermijden.

dashboard app

Samenvattend

Een EMS wordt geïnstalleerd tussen de P1-poort van je digitale meter en je slimme toestellen zoals de zonnepanelenomvormer, warmtepomp, elektrische boiler, wasmachine, laadpaal, etc., en zorgt ervoor dat deze toestellen slim worden aangestuurd!

Je kan ook gebruik maken van een eigen energiemeter i.p.v. de digitale meter, maar een standaardmodel zal geen injectie data lezen, hiervoor heb je een bi-directionele meter nodig.

Via een app krijg je actuele inzicht in je energieverbruik en -productie, de kosten, je besparingen en advies of notificaties als er iets misloopt.

Een EMS gebruikt deze inzichten om automatisch je energiegebruik te optimaliseren en besparingen te realiseren, zodat jij meer tijd overhoudt voor belangrijkere zaken. 

 

 

Vind je beste EMS-product
voorbeeld app