Energiebeheersysteem of EMS
Wat is een EMS?
Een energiebeheersysteem (EMS):
- geeft inzicht in je energiegebruik
- verlaagt je factuur door je toestellen slim te sturen
- ontzorgt door automatisch te regelen zonder comfortverlies
Het EMS werkt automatisch voor jou en zorgt ervoor dat je energiefactuur daalt, je verbruik afneemt zonder comfortverlies en je ecologische voetafdruk kleiner wordt.
Een EMS wordt aangesloten op de P1-poort van je digitale meter en staat in verbinding met je slimme toestellen zoals je omvormer voor zonnepanelen, warmtepomp, elektrische boiler, wasmachine, laadpaal enzovoort. Het stuurt deze toestellen automatisch aan op de goedkoopste of duurzaamste momenten.
Je kan ook gebruik maken van een eigen energiemeter (submeter) i.p.v. de digitale meter, maar een standaardmodel zal geen injectie data lezen, hiervoor heb je een bi-directionele meter nodig.
Via een app krijg je actuele inzicht in je energieverbruik en -productie, de kosten, je besparingen en advies of notificaties als er iets misloopt.
Een EMS gebruikt deze inzichten om automatisch (door een van de beschikbare programma's te kiezen) je energiegebruik te optimaliseren en besparingen te realiseren, zodat jij meer tijd overhoudt voor belangrijkere zaken.
Ben je benieuwd naar de technische In & Outs?
Een aantal voordelen op een rij:
- Duurzamer energiebeheer, dankzij technologie die automatisch voor jou het werk doet.
- Lagere energiekosten door slim gebruik van energiebronnen.
- Meer eigen verbruik van zonne-energie, waardoor je minder stroom hoeft terug te leveren aan het net (injectie)
- Slimmer aansturen van grote verbruikers zoals warmtepompen, boilers en laadpalen.
- Piekverbruik beperken en netkosten verlagen dankzij een beter beheer van het capaciteitstarief
- Met een EMS kun je ook inspelen op dynamische energieprijzen of deelnemen aan flexdiensten (via een aggregator), wat bijkomende besparingen oplevert.
Een EMS is bijzonder interessant voor wie zonnepanelen, een elektrische wagen of een warmtepomp heeft. Maar ook bedrijven en industriële gebruikers profiteren van slimmer energiebeheer. Vandaag al zijn er verschillende aanbieders die een EMS koppelen aan jouw digitale meter en slimme toestellen.
Een Energie Management Systeem (EMS) is nuttig voor verschillende sectoren en gebruikers:
- Huishoudens
- Vooral interessant voor gezinnen met zonnepanelen, een elektrische wagen, warmtepomp of thuisbatterij.
- Helpt om het verbruik slim af te stemmen op opwekking, tarieven en het capaciteitstarief.
- Kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s)
- Bijvoorbeeld bakkers, kappers, winkels of horeca met elektrische verbruikspieken.
- Optimaliseert verbruik en verlaagt energiekosten, ook zonder grote investeringen.
- Grote bedrijven en industrie
- Waar energieverbruik een belangrijke kost is of waar men wil inspelen op marktprijzen en netflexibiliteit.
- EMS maakt het mogelijk om processen slim aan te sturen en energiestromen te optimaliseren.
- Land- en tuinbouw
- Voor het sturen van elektrische irrigatie, koeling of ventilatie op basis van zonproductie of tarieven.
- Openbare besturen en non-profits
- Bijvoorbeeld voor scholen, zwembaden of gemeentegebouwen.
- Biedt inzicht in verbruik en mogelijkheden tot energiebesparing of gezamenlijke productie (zoals energiegemeenschappen).
Een Energie Management Systeem (EMS) helpt je vooral om geld te besparen op je energiefactuur, niet per se om minder energie (kWh) te verbruiken.
Besparing in euro’s (niet kWh)
Een EMS verbruikt soms zelfs iets meer stroom (bv. als je je boiler extra opwarmt op zonnige momenten), maar je bespaart wel op kosten, dankzij:
- Meer eigen verbruik van zonne-energie in plaats van dure netstroom.
- Minder injectie aan lage tarieven.
- Piekverbruik beperken, wat je netkosten verlaagt (capaciteitstarief).
- Slimme timing bij dynamische tarieven, dus verbruiken wanneer de stroom goedkoop is.
Wat betekent dat concreet?
- Huishoudens met zonnepanelen:
➤ Tot 20–30% besparing op de energiekosten is mogelijk.
Enkel als:
Je een EMS hebt dat actief je verbruik stuurt,
Je beschikt over regelbare toestellen (boiler, warmtepomp, EV-lader, enz.),
Je een dynamisch contract hebt of een contract dat stuurt op flexibiliteit (bv. via een BSP of aggregator),
En je zoveel mogelijk zonne-energie zelf gebruikt of deelt.
Zonder EMS of zonder regelbare toestellen is de besparing veel kleiner, vaak slechts 5–10%, voornamelijk door iets meer zelfverbruik.
- KMO’s:
➤ 10–25% kostenbesparing haalbaar via sturing van verbruik en piekvermijding. - Grote bedrijven en flexibele gebruikers:
➤ Tot 40% besparing, zeker als je werkt met dynamische prijzen of flex-diensten.
Een EMS-app is het toegankelijke controlepaneel/interface waarmee gebruikers hun energieverbruik en kosten inzichtelijk kunnen maken en beheren. Dit is wat de app kan doen:
- Biedt inzicht in verbruik en kosten
- Laat gebruikers eventueel instellingen aanpassen (een programma kiezen) en rapportages bekijken
- Geeft meldingen en aanbevelingen voor verbeteringen
- Laat zien wanneer de energieprijs laag is en welke acties mogelijk zijn
Praktisch voorbeeld (voor huishoudens)
Praktisch voorbeeld (voor bedrijven)
Dit filmpje legt je op een eenvoudige manier uit welke verschillende sturingen er bestaan bij een energiebeheer systeem in een woning, en in welke situaties ze best toegepast kunnen worden.
Je digitale meter
Een digitale meter levert de verbruiksgegevens die een EMS nodig heeft om je energiekosten te verlagen en duurzamer om te gaan met je energie
Deze verbruiksgegevens zijn cruciaal voor de werking van het EMS. Ze stellen het EMS in staat om slimme beslissingen te nemen en je energiebeheer te optimaliseren.
Daarom is de combinatie van een digitale meter en een EMS essentieel voor een energiezuinige, kostenefficiënte en duurzame energiehuishouding.
Lees hier verder om te zien hoe.
Ik wil meer weten over de digitale meter
- Wat is een digitale meter?
- Wat zijn de voordelen van een digitale meter?
- Hoe werkt mijn digitale meter?
- Wanneer krijg ik een digitale meter?
- Digitale meter en zonnepanelen
- Digitale meter met Prepaid
- Digitale meter met kabel en externe antenne
Ik krijg binnenkort een digitale meter
- Ik wil mijn afspraak maken of wijzigen
- Kan ik een digitale meter weigeren?
- Hoe verloopt de plaatsing?
Wat kan ik doen met mijn digitale meter?
- Hoe mijn energieverbruik online raadplegen?
- Maak je digitale meter slim
- Hoe de gebruikerspoorten activeren?
- Delen en (ver)kopen van energie
- Mijn digitale meter stuurt geen data door
Ik wil meer weten over de AMR-meter (voor aansluiting >56KVA)
Je digitale meter registreert en stuurt de gegevens van je energieverbruik en -injectie door, maar stuurt zelf geen toestellen aan.
Wil je echt controle krijgen over je energieverbruik, dan moet je de meter slim maken met de juiste tools.
Maar welke tools heb je nodig om je digitale meter slim te maken?
Klik hier om naar de pagina met uitgebreide informatie te gaan
- Je registreren op Mijn Fluvius (de link naar Fluvius vind je ook via de link hieronder)
- Eénmalig je P1-poort activeren (de link naar Fluvius vind je ook via de link hieronder)
Via een heldere video kan je zien wat je meetdata betekent.
-
Je digitale meter meet elk kwartier hoeveel stroom je afneemt.
- Dus: elke 15 minuten → een verbruikswaarde in kWh.
-
Voor elke maand wordt de hoogste kwartierpiek berekend.
-
Die piek wordt omgerekend naar een vermogen in kW:
Bijvoorbeeld: 1 kWh in 15 min = 4 kW piek.
-
-
Die hoogste piek in de maand bepaalt je tarief voor die maand.
- Het gaat om het gemiddeld afgenomen vermogen tijdens het zwaarste kwartier.
-
Er is een minimumdrempel van 2,5 kW.
- Als je piek lager ligt dan 2,5 kW, betaal je toch voor 2,5 kW.
- Die maandelijkse piekvermogens worden gemiddeld over een jaar.
-
Je gemiddelde maandpiek over 12 maanden bepaalt uiteindelijk het jaarlijkse capaciteitstarief.
-
Klik hier voor de uitleg via een heldere video
Capaciteitstarief en dynamische prijzen met praktische rekenvoorbeelden uitgelegd.
In dit filmpje worden het capaciteitstarief en dynamische tarieven op een eenvoudige manier uitgelegd zodat je weet waar je moet op letten, en wat de mogelijkheden zijn.
De nettarieven zijn elk jaar anders, en hangen af van je woonplaats. De principes blijven wel van toepassing.
Met dit filmpje worden praktische voorbeelden uitgelegd.
Inleiding tot energiebeheer
Onderwerpen die tot een brede kennis leiden mbt energiebeheer.
Het principe van de 'Trias Energetica' biedt daarbij een praktische aanpak:
- Verbruik minder en vermijdt energieverspilling, bv sluimerverbruik
- Maak gebruik van duurzame energiebronnen zoals zonne-energie of windenergie.
- Gebruik fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk als aanvulling wanneer nodig.
Aggregators (ook wel dienstverleners genoemd) zijn tussenpersonen die meerdere energiegebruikers groeperen om samen meer waarde te halen uit hun flexibiliteit.
Wat doen ze precies?
- Ze sturen je slimme apparaten (zoals warmtepompen, batterijen, laadpalen...) aan op momenten dat het voordelig is:
- Bijvoorbeeld als de stroom heel goedkoop is.
- Of als het net ondersteuning nodig heeft (vraag of aanbod balanceren).
- Ze verdelen de opbrengst van die slimme aansturing:
- Jij krijgt een vergoeding voor het flexibel inzetten van je verbruik of opslag.
- Zij krijgen een deel als vergoeding voor hun dienstverlening.
Voor wie is dat interessant?
- Huishoudens met slimme toestellen, zonnepanelen, een thuisbatterij of elektrische wagen.
- KMO’s en bedrijven met processen die je tijdelijk kunt aan- of uitzetten.
Wat levert het op?
- Extra inkomsten bovenop je gewone energiebesparing.
- Betere benutting van je EMS door automatische sturing.
- Ondersteuning van het elektriciteitsnet, wat helpt bij de energietransitie.
Voor deze dienstverlening sluit je meestal een apart contract af met een aggregator. Ze werken vaak samen met EMS-aanbieders.
Een interessante video met een praktisch voorbeeld vind je vanaf 2'17 via de link hier onder.
Klik hier voor meer informatie
Hier een kort overzicht:
- Jij stelt je toestellen beschikbaar (via een EMS of app).
- De aggregator beslist wanneer ze worden aangestuurd (bv. laden bij goedkope stroom).
- De aggregator verkoopt jouw flexibiliteit op de energiemarkt of biedt die aan aan netbeheerders.
- Jij krijgt een vergoeding voor je bijdrage.
Klik hier voor meer informatie
Energieconcepten in een woning
Dit filmpje legt je op een eenvoudige manier uit welke verschillende energie concepten in een woning toegepast kunnen worden voor productie, verbruik en opslag van energie.
Zelfconsumptie vs zelfvoorziening
Dit filmpje legt je op een eenvoudige manier uit wat het verschil is tussen de veelgebruikte termen zelfconsumptie en zelfvoorziening.